MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI                                        

DEPARTAMENT SĄDÓW, ORGANIZACJI                                                                                          Warszawa, dnia   5.09    2012 r.

I ANALIZ WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Al. Ujazdowskie 11

00-950 WARSZAWA

tel. (22) 52-12-502

DSO-I-051-65/12/7

 

Pan

Michał Fabisiak

Odpowiadając na Pana skargi z dnia 6 czerwca i 12 lipca 2012 r., dotyczące zarzutów co do sposobu przeprowadzenia badań oraz treści opinii wydanej przez Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno - Konsultacyjny Nr l w Warszawie w sprawie o sygn. akt VI C 541/10 zawisłej przez Sądem Okręgowym w Warszawie, uprzejmie informuję, że Okręgowemu Zespołowi Nadzoru Pedagogicznego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie zlecono przeprowadzanie postępowania wyjaśniającego.

Z postępowania tego wynika, że opinia w przedmiotowej sprawie opracowana została przez zespół doświadczonych i kompetentnych biegłych z zakresu psychologii i pedagogiki oraz konsultanta - psychiatrę. Opinia została sporządzona na podstawie analizy akt sądowych, wywiadów ze stronami i ich badania przy pomocy kwestionariusza M. Plopy „Skala Postaw Rodzicielskich", badań psychologicznych stron, konsultacji psychiatrycznej, obserwacji psychologicznej małoletniego i jego relacji z rodzicami.

W badaniu stron zastosowano także: t. Luschnera, t. Kocha, t. osobowości Mitteneckera, t. Rottera i obserwację. Charakter przebiegu badania, dobór metod psychologicznych, dostosowanych indywidualnie do przedmiotu sprawy zawsze leży w gestii psychologa badającego. Testy z katalogu Pracowni Testów Psychologicznych PTP są testami rekomendowanymi do stosowania w RODK. Biegli mogli również zastosować inne metody diagnostyczne, które spełniają wymogi metodologiczne, bowiem Standardy Opiniowania w RODK zezwalają przyjęcie przez zespół diagnozujący takich metod, które pozwolą na udzielenie odpowiedzi na pytania Sądu.

Ponadto zespół opiniujący zapoznał się z aktami, w tym również z Pana pismami

przekazywanymi do RODK przed badaniami. Ostateczne opinia wypracowywana została przez biegłych po szczegółowej analizie całości materiału.

Omawiana opinia została sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 sierpnia 2001 r. (Dz. U. z 2001 r., Nr 97, póz. 1063) w sprawie organizacji i zakresu działania rodzinnych ośrodków diagnostyczno - konsultacyjnych. Zgodnie z treścią przepisu art. 84 § l cytowanej wyżej ustawy nadzór zwierzchni nad rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno - konsultacyjnymi sprawuje Minister Sprawiedliwości.

Jednocześnie należy wskazać, że w ramach nadzoru zwierzchniego nad rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno — konsultacyjnymi Minister Sprawiedliwości w zakresie swoich kompetencji nie ma możliwości oceny merytorycznej poprawności sporządzonej przez ośrodek opinii, jak też wydawania zaleceń sądom powszechnym w sprawie sposobu zlecania badań rodzinnym ośrodkom diagnostyczno - konsultacyjnym.

W kontekście podnoszonej przez Pana kwestii rozbieżności wydanej opinii z wywiadem przeprowadzonym podczas diagnozowania podkreślić należy, że we wstępnej fazie badań, polegającej na wspólnej rozmowie ze stronami postępowania, biegły ustala aktualne stanowiska stron, podejmuje próbę mediacji między nimi w kwestii dziecka, informuje o zagrożeniach wynikających dla rozwoju emocjonalnego małoletniego z ich konfliktowych relacji i braku współpracy, przekazuje ogólne zasady, które powinny być przez nich stosowane, np. - dziecko powinno mieć regularne kontakty z rodzicem niesprawującym bezpośredniej pieczy (jeżeli nie ma przeciwwskazań) czy, że obecność kuratora podczas kontaktów jest ostatecznością, powinna mieć miejsce jak najkrócej. Natomiast podczas indywidualnych wywiadów badający nie prezentują swojego stanowiska, zaś strony mogą się swobodnie wypowiadać na temat sprawy, przedstawiać swoje odczucia i problemy.

Podkreślić również należy, że nagrywanie przez Pana rozmów w trakcie czynności diagnostycznych było niezgodne z istotą badania oraz Standardami opiniowania i odbyło się bez zgody i wiedzy zespołu badającego.

Reasumując wyniki postępowania wyjaśniającego wskazują, że procedura wykonanych badań była zgodna ze Standardami opiniowania. Badanie zostało przeprowadzone prawidłowo, zgodnie z wytycznymi i przyjętymi zasadami oraz postawioną tezą sądu. W toku badań biegli w jak najszerszym zakresie zachowali zasadę równości i neutralnego traktowania osób badanych oraz obiektywizmu w odniesieniu do całości zebranego materiału.

Wydana opinia zawiera szczegółowe uzasadnienie postawionych przez sąd tez dowodowych, a zatem zarzuty wysuwane przez Pana pod adresem Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno - Konsultacyjnego Nr l w Warszawie nie znajdują potwierdzenia.

Ponadto przeprowadzona przez biegłych opinia jest jednym z wielu dowodów przeprowadzanych w sprawie rozwodowej. Strony mogą w toku postępowania przedkładać wszelkie tezy i argumenty na ich poparcie -- zgodnie bowiem z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego jedynie sąd rozpoznający sprawę jest władny dokonać ich oceny i wydać stosowne rozstrzygnięcie.

Wiarygodność i moc dowodów ocenia jedynie sąd orzekający według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Wyrażona w przepisie art. 233 k.p.c. zasada ich swobodnej oceny odnosi się do wyboru określonych środków dowodowych i do sposobu ich przeprowadzania. Prawidłowość realizacji przez sąd orzekający tej zasady podlega kontroli w toku instancji. Popełnienie zatem przez sąd uchybienia przy jej stosowaniu strona postępowania może podnieść w formie zarzutu wnosząc określony środek odwoławczy.

Natomiast w odniesieniu do Pana zarzutów dotyczących nieprawidłowości w przebiegu postępowania prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. akt VIII Nsm 436/10 pragnę zauważyć, że podnoszone przez Pana zastrzeżenia, w tym co do nieterminowości w rozpoznaniu żądania o udzielenie zabezpieczenia wniosku w zakresie ustalenia kontaktów z dzieckiem są tożsame z problematyką zawartą w skardze z dnia 22 lipca 2010 r. (DSP-YI-051-186/10), przekazanej do rozpoznania według właściwości Prezesowi Sądu Okręgowego w Łodzi.

Zgłoszone przez Pana zastrzeżenia w zakresie prowadzonego postępowania sądowego zostały poddane szczegółowej analizie. Z treści odpowiedzi udzielonej przez Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi przesłanej Panu w dniu 26 sierpnia 2010 r. i przekazanej do wiadomości do ówczesnego Departamentu wynikało, że Pana zarzuty były niezasadne.

Nadto warto dodać, że wydane przez sąd w trybie udzielonego zabezpieczenia postanowienie regulujące na czas trwania postępowania o rozwód sposób kontaktów z dzieckiem może zostać zmienione w przypadku istotnej zmiany okoliczności. W każdym czasie strona ma prawo żądać uchylenia lub zmiany prawomocnego postanowienia, którym udzielono zabezpieczenia, gdy odpadnie lub zmieni się przyczyna zabezpieczenia (art. 742 § l k.p.c.).

Ponadto sąd opiekuńczy jeżeli wymaga tego dobro dziecka, może ograniczyć utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem w szczególności poprzez zezwolenie na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd (art. 113² § l i 2 k.r.o.).

Natomiast zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 czerwca